การตรวจ ANTI-HIV (แอนติบอดีเอชไอวี) หรือ HIV Antibody Test เป็นการตรวจ เพื่อหาแอนติบอดีที่เกิดขึ้นโดยตรงกับเชื้อไวรัสเอชไอวีในเลือดของมนุษย์ โดยใช้เลือดของผู้ตรวจเป็นตัวอย่าง ซึ่งการตรวจเอชไอวีสามารถทำได้โดยใช้วิธีการตรวจแบบ ELISA (Enzyme-linked Immunosorbent Assay) หรือวิธีการวิเคราะห์หาโปรตีนโดยเทคนิค Western Blot ซึ่งเป็นวิธีการตรวจที่มีความแม่นยำสูง และได้รับการยอมรับในการตรวจเชื้อไวรัสเอชไอวี
การตรวจสอบเอชไอวีจะใช้เวลาประมาณ 1-2 สัปดาห์หลังจากที่มีความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อไวรัสเอชไอวี ในบางกรณีอาจจะใช้เวลานานขึ้นกว่านี้ ระยะเวลาการตรวจเอชไอวีมีความสำคัญอย่างมาก ในการวินิจฉัยว่าบุคคลนั้นติดเชื้อไวรัสเอชไอวีแล้วหรือไม่ การตรวจเอชไอวีเป็นการตรวจที่มีความปลอดภัยสูง และไม่มีผลกระทบต่อสุขภาพของผู้ที่อยากรู้สถานะเอชไอวีของตัวเอง
วิธีการตรวจANTI-HIV ทำงานอย่างไร?
ในช่วงเริ่มต้นของการติดเชื้อเอชไอวี ไวรัสเองยากต่อการตรวจพบ การตรวจเอชไอวี จึงมักจะเน้นการตรวจการตอบสนองของร่างกายที่มีต่อเชื้อไวรัส เป็นการวัดปริมาณของเชื้อไวรัสเอชไอวีในกระแสเลือด ด้วยวิธีนี้เพื่อช่วยวินิจฉัยเชื้อไวรัสเอชไอวีได้ในระยะเริ่มต้น ซึ่งโครงสร้างสำคัญที่ช่วยป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีของร่างกาย คือ แอนติบอดี ที่ถูกผลิตโดยธรรมชาติ และเข้าต่อสู้กับเชื้อไวรัส เมื่อมีการตรวจเอชไอวีก็จะตรวจสอบการมีแอนติบอดีต่อการมีเชื้อไวรัสเอชไอวี แบบที่ใช้กันอย่างแพร่หลายคือ ELISA (EIA) และ Western Blot ที่สามารถตรวจสอบได้จากตัวอย่างน้ำลายในปาก (Oral Fluid) ในปัจจุบัน
ผลการตรวจ ANTI-HIV หมายถึงอะไร?
หากผลการตรวจ ANTI-HIV เป็นลบ แสดงว่า คุณไม่มีแอนติบอดีที่ถูกตรวจพบ ผลการตรวจลบ แสดงว่าบุคคลนั้น ไม่ติดเชื้อเอชไอวี หรือบุคคลนั้นได้มีการสัมผัสกับเชื้อไวรัสเอชไอวีจริง แต่ร่างกายยังไม่ถึงเวลาสร้างแอนติบอดีต่อการติดเชื้อ ซึ่งอาจจะใช้เวลา 3-6 เดือนหลังจากการสัมผัสครั้งแรกแล้วแอนติบอดีจึงจะเพิ่มขึ้น
หากผลการตรวจเอชไอวีเป็นบวก แสดงว่า ร่างกายได้มีการสัมผัสกับเชื้อไวรัสเอชไอวี และร่างกายได้ผลิตแอนติบอดีต่อการติดเชื้อนี้ คคลที่ผ่านการตรวจเอชไอวีและผลเป็นบวกจะต้องได้รับการตรวจแบบอื่นๆ เพิ่มเติม เพื่อยืนยันการวินิจฉัย ทั้งนี้ บุคคลที่ติดเชื้อไวรัสเอชไอวี ไม่ได้หมายความว่าบุคคลนั้นเป็นโรคเอดส์ หรือว่าจะเป็นโรคเอดส์ในอนาคต มันแสดงเพียงว่าบุคคลนั้นติดเชื้อไวรัสเท่านั้น
ว่าด้วยการตรวจเอชไอวีคืออะไร?
การตรวจเอชไอวี เป็นการตรวจสอบตัวอย่างเลือดของคุณ เพื่อดูว่าคุณติดเชื้อเอชไอวีหรือไม่ ส่วนโรคเอดส์ เป็นอาการเจ็บป่วยที่ได้รับมาจากเชื้อไวรัสเอชไอวี ซึ่งทำลายเซลล์บางชนิดในระบบภูมิคุ้มกันของคุณ และเป็นเซลล์ที่ป้องกันร่างกายของคุณจากเชื้อโรคต่างๆ เช่น จุลินทรีย์ ไวรัส และเชื้อรา หากคุณสูญเสียเซลล์ภูมิคุ้มกันมากเกินไป ร่างกายของคุณจะมีปัญหาในการต่อสู้กับการติดเชื้อและโรคต่างๆ ได้ในอนาคต ซึ่งการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสเอชไอวีเกิดจากการสัมผัสกับเลือด และสารคัดหลั่งอื่นๆ จากคนที่ติดเชื้อเอชไอวี ซึ่งส่วนใหญ่จะเกิดขึ้นระหว่างการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้สวมถุงยางอนามัย หรือการแบ่งปันเข็มฉีดยาสำหรับเสพสารเสพติด
ติดเอชไอวี ไม่ได้เป็นเอดส์ทันที
เอชไอวี คือ ไวรัสที่ทำให้เกิดโรคเอดส์ (ภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง) โดยเอดส์เป็นขั้นตอนสุดท้าย และร้ายแรงที่สุดของการติดเชื้อเอชไอวี หากไม่ได้รับการรักษา เอชไอวี จะทำลายระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายเรื่อยๆ จนเกิดภาวะเอดส์ ร่างกายของคุณจะค่อยๆ เกิดมีปัญหาในการต่อสู้กับเชื้อโรคจากแบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อรา ซึ่งเป็นเชื้อโรคที่มักเกิดกับผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ หรือเรียกว่า โรคฉวยโอกาสและอาจกลายเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ การติดเชื้อเอชไอวียังเพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็งบางประเภทอีกด้วย
ส่วนใหญ่ผู้ติดเชื้อไวรัสเอชไอวี จะไม่มีภาวะเอดส์ หากได้รับการรักษาและรับประทานยาตามแพทย์สั่ง จะทำให้คุณไม่เจ็บป่วย การตรวจเอชไอวีช่วยจับเชื้อไว้ได้ตั้งแต่ต้น เพื่อทำให้เริ่มการรักษาอย่างต่อเนื่อง และช่วยให้คุณรักษาสุขภาพ ป้องกันการแพร่กระจายเชื้อได้อย่างดี
จะตรวจ ANTI-HIVเมื่อไหร่ดี?
หากคิดว่าคุณได้รับเชื้อเอชไอวี โปรดพูดคุยกับผู้ให้บริการด้านสุขภาพ หรือปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการรักษาฉุกเฉิน ที่เรียกว่า PEP (Post Exposure Prophylaxis) ซึ่งเป็นยารับประทานที่ใช้ป้องกันการติดเชื้อเอชไอวีได้ หากเริ่มต้นใช้ยาเป๊ปในเวลาไม่เกิน 72 ชั่วโมงหลังจากมีโอกาสได้รับเชื้อ ยิ่งเริ่มต้นเร็ว ยิ่งดี แต่ก่อนจะเริ่มยา คุณจะต้องทำการตรวจเอชไอวีในระหว่างการทานยาและหลังจากใช้ยาด้วย
ประเภทของการตรวจเอชไอวี
มีการตรวจเอชไอวีอยู่ 3 ประเภทหลักๆ และทุกประเภทมีความแม่นยำสูงมาก แต่ไม่มีการตรวจที่สามารถหาเชื้อเอชไอวีในร่างกายของคุณได้ทันทีหลังจากคุณติดเชื้อ เพราะจะใช้เวลาหลายสัปดาห์จนกว่าอาการของเชื้อเอชไอวีในร่างกายของคุณจะเพิ่มขึ้นเพียงพอที่จะปรากฏบนการตรวจ เวลาที่ผ่านไปตั้งแต่เชื้อเข้าสู่ร่างกายและเวลาที่สามารถตรวจเชื้อเอชไอวีได้ขึ้นอยู่กับการตอบสนองของร่างกายของคุณต่อเชื้อเอชไอวีและประเภทของการตรวจที่คุณทำ
การทดสอบภูมิคุ้มกันเชื้อไวรัส HIV (HIV ANTIBODY TESTS)
จะมองหาเชื้อแอนติบอดี้ HIV ในเลือด น้ำลาย หรือปัสสาวะของคุณ แอนติบอดี้ HIV คือโปรตีนที่สร้างขึ้นเพื่อต่อสู้กับเชื้อไวรัส HIV เมื่อคุณติดเชื้อ HIV บางคนทำโปรตีนนี้ได้เร็วกว่าคนอื่น การทดสอบแอนติบอดี้ HIV อาจพบโคโรนาไวรัส HIV ในเวลาเร็วที่สุดในช่วง 23 วันหลังการติดเชื้อ แต่อาจใช้เวลาสูงสุดถึง 90 วันก่อนที่ร่างกายของคุณจะสร้างพอโปรตีนแอนติบอดี้เพียงพอที่จะแสดงผลในการทดสอบนี้ได้
การทดสอบภูมิคุ้มกันต่อเชื้อเอชไอวีและแอนติเจน
เป็นการทดสอบเชื้อเอชไอวีที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย โดยจะตรวจหาภูมิคุ้มกันและแอนติเจนของเชื้อในเลือดของคุณ แอนติเจนเป็นส่วนของเชื้อเอชไอวีที่กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของคุณมาต่อสู้กับการติดเชื้อ หลังจากมีการสัมผัสกับเชื้อเอชไอวี แอนติเจนจะปรากฏขึ้นในเลือดของคุณได้เร็วกว่าภูมิคุ้มกัน:
การตรวจทางห้องปฏิบัติการที่ใช้ตัวอย่างเลือดจากเส้นเลือดสายเลือดสามารถค้นพบการติดเชื้อเอชไอวีได้ในเวลาเพียง 18 ถึง 45 วันหลังจากการติดเชื้อ
การทดสอบแบบรวดเร็วใช้หยดเลือดจากนิ้วมือของคุณ
การทดสอบนี้สามารถค้นหาการติดเชื้อเอชไอวีเริ่มต้นตั้งแต่ 18 วันถึง 90 วันหลังจากการติดเชื้อ การทดสอบที่บ้านหรือการส่งทางไปรษณีย์อนุญาตให้คุณเก็บเลือดจากนิ้วมือของคุณที่บ้านและส่งไปยังห้องปฏิบัติการเพื่อทดสอบ เช่นเดียวกับการทดสอบแบบรวดเร็ว การทดสอบเหล่านี้สามารถเริ่มต้นค้นหาเอชไอวี 18 ถึง 90 วันหลังจากการติดเชื้อ NAT ทดสอบ (nucleic acid tests) ค้นหาเอชไอวีในตัวอย่างเลือดของคุณที่ถูกเก็บจากหลอดเลือดและทดสอบในห้องปฏิบัติการ การทดสอบเหล่านี้อาจเรียกว่า “viral load tests” พวกเขาสามารถค้นหาการติดเชื้อเอชไอวีได้โดยปกติตั้งแต่ 10 ถึง 33 วันหลังจากการติดเชื้อ แต่พวกเขาส่วนใหญ่ถูกใช้สำหรับการติดตามการรักษาเอชไอวีและไม่ใช้สำหรับการคัดกรองเชิงประจำวันเนื่องจากมีค่าใช้จ่ายสูง ถ้าคุณ: ถามผู้ให้บริการของคุณเกี่ยวกับการทำ NAT test โดยเร็วที่สุดหากว่าคุณ
อาจเคยได้รับเชื้อ HIV และมีอาการดังนี้
- อาการเหมือนไข้หวัด รวมถึงไข้, หนาวสั่น, ปวดเมื่อย
- ความเหนื่อยล้ามาก
- ต่อมน้ำเหลืองบวม (บริเวณคอ, เข่าเท้าหรือรักแร้ใต้แขน)
- ผื่น
- แผลในปาก
- รู้ว่าตนได้รับเชื้อ HIV หรือมีโอกาสได้รับเชื้อมาก
ANTI-HIV มันถูกใช้เพื่ออะไร?
การตรวจหาเชื้อเอชไอวี (HIV screening test) ถูกใช้เพื่อหาว่าคุณติดเชื้อเอชไอวีหรือไม่ มันอาจถูกทำเป็นการตรวจปกติหรือหลังจากมีโอกาสติดเชื้อเพื่อหาว่าคุณติดเชื้อเอชไอวีหรือไม่ หากพบเชื้อเอชไอวีก่อนที่จะมีอาการเจ็บป่วย คุณสามารถรับการรักษาเพื่อป้องกันการเกิดโรคเอดส์ได้ และยาสามารถช่วยป้องกันการแพร่เชื้อเอชไอวีไปยังผู้อื่นได้
ทำไมฉันต้องทำการตรวจANTI-HIV
ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค แนะนำให้ทุกคนที่อายุระหว่าง 15-60 ปี โดยคำนึงถึงสิ่งนี้ ต้องทำการตรวจเอชไอวีอย่างน้อยหนึ่งครั้งเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการดูแลรักษาสุขภาพปกติ คุณอาจต้องทำการตรวจมากกว่าหนึ่งครั้งหากคุณมีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อ ด้วยเหตุนี้ เหตุผลที่คุณควรทำการตรวจเอชไอวีอีกครั้งได้แก่
- มีเพศสัมพันธ์ทางช่องคลอดหรือทางทวารหนักกับคนที่ติดเชื้อเอชไอวี (มีเชื้อเอชไอวี) หรือคนที่คุณไม่รู้ว่าเป็นเอชไอวีหรือไม่
- ฉีดยาเสพติด ร่วมกับ แบ่งปันเข็มฉีดยา สัมผัสเข็มฉีดหรืออุปกรณ์เสพติดอื่นๆกับคนอื่น
- มีเพศสัมพันธ์เพื่อหาเงินหรือยาเสพติด
- เป็นโรคติดเชื้อทางเพศ (STD) เช่น ซิฟิลิส
- มีเพศสัมพันธ์กับใครก็ตามที่เคยทำสิ่งที่ระบุไว้ด้านบน
หากคุณทำสิ่งใดบนรายการด้านบนโดยสม่ำเสมอ คุณควรตรวจเอชไอวีอย่างน้อย 1-2 ครั้งต่อปี บางกลุ่มคน เช่น ผู้ชายที่มีเพศสัมพันธ์กับผู้ชาย (MSM) อาจได้รับประโยชน์จากการตรวจบ่อยขึ้น ขึ้นอยู่กับความเสี่ยงของพวกเขา คุณสามารถถามผู้ให้บริการของคุณเกี่ยวกับความถี่ที่ควรตรวจเอชไอวี นอกจากนี้ หากคุณตั้งครรภ์ แพทย์ของคุณอาจสั่งทำการตรวจเอชไอวี เพราะเหตุนี้ เชื้อเอชไอวี สามารถถูกส่งต่อไปยังทารกขณะตั้งครรภ์ และในช่วงการคลอด และผ่านน้ำนมด้วย มียาที่คุณสามารถรับ ในระหว่าง การตั้งครรภ์ และการคลอดที่จะลดความเสี่ยงในการแพร่กระจายเชื้อเอชไอวีให้กับทารกของคุณได้
อ่านบทความอื่นๆ เพิ่มเติม
การตรวจ ANTI-HIV สามารถรับบริการแบบนิรนามได้ นั่นหมายความว่าคุณไม่ต้องให้ชื่อของคุณ เมื่อต้องการตรวจหาเชื้อเอชไอวี ซึ่งมีในเฉพาะหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับโรคเอดส์ โดยอาจจะได้รับเป็นบัตรคนไข้ที่เป็นหมายเลขแทน เพื่อป้องกันการผิดพลาดในการแจ้งผลกับผู้ตรวจ และสถานพยาบาลทั่วไปจะเก็บความลับของผลตรวจคุณไว้อย่างเต็มที่ไม่ให้รั่วไหล จึงไม่มีความน่ากังวลใจหากคุณตัดสินใจไปตรวจเอชไอวีที่โรงพยาบาลทุกที่ครับ